2. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ջորդանո Բրունոն ամբողջ ութ տարի բանտում մնաց: Սուրբ հայրերը սպասում էին, որ  նա կընկճվի: Նա խոստովանում էր, որ ինքը մեղք է գործել եկեղեցու դեմ, բայց պնդում էր, որ իր ուսմունքը ճշմարտալի է ու ամբողջական: Մտածելու համար նրան իննսուն օր ժամանակ տվեցին և օրը երկու ամգամ՝ կեսօրին ու կեսգիշերին, աստվածաբաններ էին ուղարկում նրա խուցը: Բայց նա ոչինչ չէր խնդրում: Երբ կարդինալի պալատում կարդում էին դատավճիռը, նա ասաց. «Դուք ավելի մեծ երկյղով եք հայտնում ինձ դատավճիռը, քան ես լսում եմ»:

3. Տեքստում գտի՛ր տրված բառերի հոմանիշները, տրված բառերը գրի՛ր հոմանիշների փոխարեն:

Ենթադրություն, ինչքան, հերիք, մի, տեսնել, ժամանակ, հաստատել, նայել, համընկել, թիվ, ամբողջական:

Հերիք է՝ նայեք նետեք գլոբուսին, որ տեսնեք, թե Հարավային Ամերիկայի արևելյան ծովափը ինչքան լավ է համընկել Աֆրիկայի արևմտյան ափին: Ֆրենսիս Բեկոնը դա նկատել է դեռևս 1620 թվականին: 1912 թվականին գերմանացի գիտնական Ալֆրեդ Վեգեները մի վարկած առաջ քաշեց, որ բոլոր մայրցամաքներն ինչ-որ ժամանակ ցամաքի մի ամբողջական զանգված են կազմել: Սակայն Վեգեների կենդանության օրոք այդ վարկածը ամբողջացում չգտավ: Հիմա երկրաբանները հաստատում են, որ Հարավային Ամերիկայի և Աֆրիկայի արմատական ապարների միջև նմանություններ կան։

4. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա. Երփներանգ, արփի, փրփրել, փափուկ, սրբազան, ճամփորդ, համբերություն, դափնի, շամփուր:
Բ. Կարթ,խորթ, զվարթ, պարթև, նյարթ, թարթել,երթվել, փարթամ:

5. Որտեղ անհրաժեշտ է, ը գրի՛ր:

Անակնկալ, անըմբռնելի, օրըստօրե, ակ.նթարթ, անընդմեջ, լուսն.կա, մթ.նկա, համընդհանուր, մերթընդմերթ, անընթեռնելի,ակ.նհայտ, անընդհատ, անհյուրընկալ, սրընթաց:

6. Հոմանիշների հինգ զույգ առանձնացրո՛ւ:

Ընչազուրկ, հերսոտ, ընչաքաղց, ընթացիկ, սրընթաց, անընկճելի, արագընթաց, անկոտրում, դյուրաթեք, դյուցազնական, դյուրաբեկ, ճկուն, աղքատ, հերոսական:

Ընչազուրկ-աղքատ

դյուրաթեք-դյուրաբեկ

հերոսական-հերսոտ

դյուցազնական-Հերոսական

Կար-չկար մի իմաստուն մեծ խելքով, աշխարհի  չար ու բարուց հասկացող: Կյանքն անցկացնելով մարդկանց  մեջ իմաստունն  ուսումնասիրում էր նրանց, ցավով  համոզվելով, որ, ավա~ղ, բանական  էակը  հաճախ  զուրկ է  մեծահոգությունից, եսամոլ է, անձնապաշտ  և  վշտանում էր դրա  համար:
Մի անգամ իմաստունը լսեց, որ  իբր մի հարուստ  մարդ  կա`  շռայլ  ու կարեկից:
,- մտածեց նա` որոշելով  այցելել  հարուստին:
Հագնելով  ցնցոտիներ` նա  մեծատունի մոտ  գնաց:  Վերջինիս, տեսնելով  ցնցոտիների մեջ մերկությունը մի կերպ  ծածկած մարդուն, խոժոռադեմ  նայեց  և  հեռացավ` դուռը  շրխկացնելով  անկոչ  հյուրի  երեսին:

………….

Նա  սաստիկ  ձանձրանում էր. գյուղն  իր տեղը  չէր  ու ինքն էլ  այլ  պլաններ էր  ուղեղում  փայփայել: Ամուսինը չէր  հետաքրքրվում  թատրոնով  կամ  ձիարշավով,  գրականությամբ  կամ  սուսերամարտով մինչդեռ  ինքնաբավ  ժպտում էր  նայելով  իր  կնոջը:  Ինչը  ստիպեց  ընդառաջ  գնալու  ամուսնու  անհեթեթ  առաջարկին Էմման չէր կարողանում  բացատրել:  

Համացանցից ընտրել վեցից յոթ նախադասությունից կազմված որևէ տեքստ ու որոշել բառերի կազմությունը. պա՞րզ են, ածանցավո՞ր, թե՞ բարդ:

Ա՜խ այս չարաճճի երեխաները: պարզ-չկա ածանցավոր-չկա բարդ-չկա

Եթե անգամ դու այդպիսին չես, ապա շրջապատում հաստատ կունենաս այնպիսի չարաճճի տղաներ ու
աղջիկներ, որոնք առավոտից իրիկուն արկածներ են փնտրում, անկարգություններ անում, մեծերի հոգին հանում: պարզ-արկածներ, տղաներ, աղջիկներ ածանցավոր-անկարգություններ բարդ-շրջապատում

Եղբայրներիցդ կամ հարևան երեխաներից մեկ-երկուսն անպայման այնքան չար են, որ
տատիկներն ու պապիկները, հարևան տիկիններն ու պարոնները ամեն օր բարձրաձայն կամ քթի տակ
նրանց է՛լ պատուհաս, է՛լ Աստծո պատիժ, է՛լ թոկից փախած կամ չարի մերան են անվանում:

պարզ-չար, օր, պատիժ ածանցավոր-անպայման, տատիկներն, պապիկները բարդ-բարձրաձայն

Է՛հ, այդպիսինների գլխին, նույնիսկ եթե իրենք էլ հանկարծ մի օր անկարգություն չեն անում, մեկ է, անընդհատ մի բան գալիս է: Պարզ-բան, անում ածանցավոր-անընդհատ, անկարգություն բարդ-չկա

Եվ ի՞նչ են գլուխները տարուբերելով սովորաբար ասում բոլոր մեծերը. «Չէ՛, սա մարդ չի
դառնա»: Պարզ-մարդ, մեծերը ածանցավոր-չկա բարդ-չկա

Հը՜մ, իսկ եթե ասեմ, որ նրանք սխալվում են: պարզ-չկա ածանցավոր-չկա բարդ-չկա

Որ այդպիսի երեխան մի օր կմեծանա ու կդառնա,
օրինակ, իրենց շրջանի ամենահարգված մարդը, և որ նույն տղայի մի բարի արարքի կողքին իսկույն
կխամրեն ու կմոռացվեն իր նախկին բոլոր անկարգությունները:

պարզ- օր, երեխան, մարդը, բարի, արարքի ածանցավոր-անկարգությունները բարդ-չկա

Գտնե՛լ, թե որ շարքերի հատուկ անունների բոլոր բաղադրիչներն են գրվում մեծատառով։
1. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԱԿՍԵԼ ԲԱԿՈՒՆՑ, ԱՐՓԱ-ՍԵՎԱՆ
2. ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ, ՎԵՐԻՆ ԱՐՏԱՇԱՏ, ԱՐԱՐԱՏՅԱՆ ԴԱՇՏ
3. ԴԱՎԻԹ ԱՆՀԱՂԹ, ԵՂԻՇԵ ՉԱՐԵՆՑ, ՀԵՌԱՎՈՐ ԱՐԵՎԵԼՔ
4. ԱՌՅՈՒԾԱՁԵՎ ՄՀԵՐ, ԼԵՈՆԱՐԴՈ ԴԱ ՎԻՆՉԻ, ՆԱՐ-ԴՈՍ
5. ԱՐԱ ԳԵՂԵՑԻԿ, ԾԻՐ ԿԱԹԻՆ, ԳԱՅԼ ՎԱՀԱՆ
1, 3, 5:

Գրում ենք քսան հատուկ անուններ, որոնք կազմված են մեծատառերով գրվող երկու կամ ավել բառերից, օրինակ` Մեծ Մասիս, Հարավային Կորեա։

Հյուսիսային Կորեա, Փոքր Մասիս, Նոր Նորք, Նոր Խարբերդ, Մեծ Հայք, Փոքր Հայք, Բարձր Հայք, Դաշտային Կիլիկիա, Արևմտյան Հայաստան, Տիգրան Մեծ, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, Ռուսաստանի Դաշնություն, Ձենով Օհան, Իվան Ահեղ, Դավիթ Անհախթ, Հայկ Նահապետ, Սասունցի Դավիթ, Արա Գեղեցիկ, Սայաթ Նովա, Աշոտ Երկաթ։

Լրացնել բաց թողնված տառերը:
Ջրաղացի ճրագի լույսն էր կենդանության միակ նշանը համատարած մթության մեջ:
Ծերունին նայեց հանդիպակաց սարին, բարձրացավ ամբարտակի վրա, քաշեց հավաքված ճյուղերը, ապա մտավ ջրաղացը և դուռը կողպեց: Քամին վզվզում էր պատերի բացվածքներից, հափշտակում թափված հարդաշաղախ ալրափոշին և փախչում զվարթաձայն: Ծեր ջրաղացպանը կրկին անցավ իր հանապազօրյա գործին` անշտապ կապելով ալրաթաթախ գոգնոցը:

Կետադրել տեքստը:
Հետևյալ առավոտ՝ նախաճաշից հետո, սեպուհներին ընդունեց Արծրունյաց նախարարը: Նրանք մի կիսամութ սրահ մտան՝ զարդարված գորգերով ու գազանների մորթիներով: Նախարարն իր հսկա, փքուն մարմնով այնպես էր ընկղմվել, միացել իր ծավալուն բարձին, որ շիկավառ մազ-մորուքով կլոր, գեր դեմքի կաս-կարմիր այտերով առասպելական արարածի էր նմանվում: Անշարժ կյանք սիրող այդ հղփացած մարդը աչքերն անտարբեր սահեցնում էր ամեն բանի վրա՝ չտեսնելով ոչ մի բան: Եվ առանց իր մեջ տեսածի մասին դիտողություն անելու՝ փակում էր լպրծուն կոպերը, կարծես քուն էր մտնում: Հյուրերը քայլեցին առաջ, և ամեն բան ավելի տեսանելի դարձավ։

3. Նախադասություններում ընդգծված բառերը փոխարինել հականիշներով:
Եգիպտացորենի խիտ արտից մի ջահել կին դուրս եկավ:
Ժլատ ծերունին երազում դժոխք էր ընկել:
Այդ դեպքից հետո մարդիկ անվերջ փառաբանում էին գիտունին:
Երախտամոռ պատանին այդ գիշեր անակնկալ նամակ ստացավ:
Երեխաները ծառից խոշոր, բայց խակ սալոր էին քաղել:

Խիտ-սեղմ

ջահել-ծեր

ժլատ-շռայլ

դժոխք-դրախտ

երախտամոռ-երախտագետ

գիշեր-առավոտ

խոշոր-մանր

խակ-հասուն

4.Բառաշարքում առանձնացնել հոմանիշների 5 եռյակ:
Ընչասեր, անվեհեր, վայրագ, ուղղամիտ, լկտի, արի, անամոթ, արդար, ժանտ, ագահ, անգութ, լպիրշ, աչքածակ, կտրիճ, ազնիվ:

Ընչասեր- ագահ- աչքածակ

անգութ-վայրագ-

կտրիճ-անվեհեր-արի

արդար-ուղղամիտ

լպիրշ-լկտի

5.-ույթ վերջածանցով և տրված բառերի համապատասխան արմատներով կազմել 7 ածանցավոր բառ:
Սահմանակից, կենսաբեր, մրցություն, գունավոր, նորամուծություն, կեղեքել, շահամոլ, սրտագին, գերյալ, աշխատավարձ, վարորդ, վերջնահաշիվ, շքամուտք, վերելք:

մրցություն-մրցույթ

նորամուծություն-նորույթ

շահամոլ-շահույթ

աշխատավարձ-վարձույթ

վարորդ-վարույթ

Այս հանգստյան օրերից սկսում ենք մուտք գործել Ջոան Ռոուլինգի կախարդական աշխարհ: Հեքիաթը սովորում ենք բանավոր վարժ ներկայացնել:

Հանգստյան օրերի համար

Բարդ Բիդլի հեքիաթները գրքի հեղինակը Ջոան Ռոուլինգն է: Այստեղ ներկայացվում են Բարդ Բիդլ անունով երիտասարդ կախարդի հեքիաթները: Դա այն նույն հեքիաթների ժողովածուն է, որը հիշատակվում է Հարրի Փոթերը և Մահվան պարգևները գրքում՝ վիպաշարի վերջին մասում:

Ջոան Ռոուլինգ

Բարդ Բիդլի հեքիաթներից

Հաջողության փերու շատրվանը

Լեռան բարձունքին էր հաջողության փերու շատրվանը, կախարդական պարտեզում՝ շրջափակված բարձր պարիսպով ու պաշտպանված ուժեղ կախարդանքով։Եւ միայն տարին մեկ անգամ՝ ամենաերկար օրը, հնարավորություն էր տրվում որեւէ անհաջողակի պայքարել ու հասնել շատրվանին։ Շատրվանում լողացողին տրվում էր հաջողության մի ամբողջ կյանքի պաշար։Նշանակված օրը հարյուրավոր մարդիկ թագավորության տարբեր ծայրերից հավաքվում էին պարտեզի պարիսպի մոտ։ Դեռ լույսը չբացված տղամարդիկ ու կանայք, հարուստներն ու աղքատները, երիտասարդներն ու ծերերը, կախարդական արվեստներին տիրապետողներն ու սովորական մահկանացուները հավաքում էին պարտեզի մոտ, յուրաքանչյուրը հույս ունենալով, որ հենց նա է իրավունք վաստակելու մտնել պարտեզ։Ու մինչ սպասում էի լույսը բացվելուն, երեք կախարդ, յուրաքանչյուրը վշտի իր բեռով, ծանոթացան ու պատմեցին իրենց տառապանքի պատմությունը։Առաջին կինը, Էյշա անունով, անբուժելի հիվանդություն ուներ։ Նա հույս ուներ, որ շատրվանը կվերացնի հիվանդությունը ու կերաշխավորի իրեն երկար տարիների երջանիկ կյանք։Երկրորդին՝ Ալթիդային, թալանել էր չար կախարդը՝ նրանից վերցնելով տունը, ոսկին ու կախարդական փայտիկը։ Նա հույս ուներ, որ շատրվանը կվերադարձնի իրեն իր հարստությունները։Երրորդին՝ Ամատային, սիրած տղան էր լքել, ու նա հույս ուներ, որ շատրվանը կբուժի իր սրտի վերքերը։Խղճացին կանայք իրար ու որոշեցին, որ եթե հնարավորություն լինի, կմիավորվեն ու կփորձեն երեքով հասնել շատրվանին։Արեւի առաջին շողի հետ պարսպի վրա ճեղքեր հայտնվեցին։ Ամբոխը մղվեց դեպի պարիսպը՝ յուրաքանչյուրը ճչալով շատրվանից օրհնություն ստանալու իր պատճառը։Ճեղքից դուրս եկած սողացող բույսերը փաթաթվեցին առաջին կախարդ Էյշային ու ձգեցին նրան ներս։ Նա բռնեց երկրորդ կախարդ Ալթիդայի դաստակից, Ալթիդան էլ բռնեց Ամատային, վերջինիս զգեստի ծայրն էլ կպավ ընկճված տեսքով ասպետին, ով նստած էր ոսկրոտ ձիու վրա, ու բույսերը քաշեցին այս բոլորին ճեղքից ներս։Կատաղի ճիչերը լցրեցին առավոտյան օդը, հետո լռություն տիրեց, ու պարիսպի ճեղքը փակվեց։

այսինքն գիրք, որի ստեղծվելը հարկավոր է գրքի հիմնական սյուժեն լրացնելու համար: Ալբուս Դամբլդորը՝ Հոգվարթս մոգության և կախարդության դպրոցի տնօրենը, գիրքը կտակում է Հերմիոնա Գրեյնջերին: Ահա այդ հատվածը համանուն ֆիլմից: Ըստ Ռոն Ուիզլիի՝ գիրքը կախարդական աշխարհում շատ հայտնի հեքիաթների ժողովածու էր, որով դաստիարակվում էին կախարդ մանուկները, չնայած Հարրի Փոթերը և Հերմիոնա Գրեյնջերը ոչինչ չէի լսել այդ գրքի մասին, քանի որ ստացել էին մագլական դաստիարակություն:

Հերմիոնան գիրքը ստանում է Դամբլդորի կամքով, որը գեղարվեստական գրքի բնօրինակի հրատարակության պատճենն էր: Գիրքը ներկայացվում է որպես հին տեսք ունեցող փոքրիկ գիրք: Նովելում ասվում էր, որ ժողովածուի մեջ կար մի սիմվոլ՝ Մահվան պարգևների նշանը:

Գրքի միջոցով եռյակը՝ Հերմիոնան, Ռոնը և Հարրին ծանոթանում են Մահվան պարգևների հետ: Գրքում «Երեք եղբայրների հեքիաթի» մոտ Հերմիոնան նկատում է մի նշան, որի մասին եռյակին պատմում է Քսենոֆիլիուս Լավգուդը: Նշանի եռանկյունը խորհրդանշում է Անտեսանելիության թիկնոցը, շրջանը՝ Վերակենդանացնող քարը, գիծը՝ Ավագ փայտիկը: Դրան կանդրադառնանք հաջորդ շաբաթ:

Այս երեք արտեֆակտները պատկանում էին Պևերել եղբայրներին, հետագայում պարզվում է, որ նրանք Հարրի Փոթերի և Վոլան դե Մորտի նախնիներ են: Վեպի վերջում Ալբուս Դամբլդորը նույնպես հաստատում է Հարրիի կապը Պևերելների հետ և ասում է, որ երեք եղբայրները, ըստ էության, կարող են երեք արտեֆակտների ստեղծագործողները լինել:

Գրքի ներածության մեջ Ջոան Ռոուլինգը հայտնում է, որ հեքիաթների հեղինակ Բարդ Բիդլը ծնվել է Յորքշիրում և ապրել է 15-րդ դարում:

Լրացուցիչ կրթություն

Բլոգում գրում ենք տեղեկություններ Ջոան Ռոուլինգի կյանքի մասին:
Ջոանը սիրում էր պատմել հեքիաթներ, իր առաջին պատմությունը գրել է 6 տարեկանում։ Ինը տարեկան հասակում Ջոանը ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Տատսհիլ, որը Լոնդոնի մերձակայքում փոքրիկ քաղաք էր։ Դպրոցն ավարտելուց հետո Ջոանը ընդունվում է Էկզետեր քաղաքի համալսարան՝ ընտրելով լեզվաբանի մասնագիտությունը, խորացված սկսում է ուսումնասիրել ֆրանսերեն։

Օգտվելով համացանցային՝ հայերեն և օտարալեզու աղբյուրներից՝ գրում ենք հետևյալ փոթթերյան բառերի բացատրությունները.:
մագլ — որս
դեմենտոր — Ռոուլինգը հիվանդանում է կլինիկական դեպրեսիայով, և նրա մտքով նույնիսկ ինքնասպանության փորձ անելու գաղափարն է անցնում։ Հենց դա իր գիտակցության մեջ ստեղծում է երրորդ գրքի դեմենտորներին։ Դեմենտորները արարածներ են, որոնք ծծում են մարդկային հոգիները:
քվիդիչ — Քվիդիչը դարերի միջով (անգլ.՝ Quidditch Through the Ages), անգլիացի գրող Ջոան Ռոուլինգի Հարրի Փոթերի վեպերից մեկում նկարագրված գիրք։ Իրականում գիրքը գոյություն ունի։ Գիրքը պատմում է Քվիդիչ խաղի կանոնների և պատմության մասին։

Վարժություն 8։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով դ, տ կամ թ։

Աղոթք, արդար, արդեն, արդյոք, արդյունք, թփուտ, արդուկ, բարդ, բերդ, բուրդ, դադար, դրդել, երդիկ, երդում, զարդ, լաջվարդ, զվարթ, լերդանալ, լյարդ, խնդիր, խորդուբորդ, թուղթ, կարդալ, կենդանի, հաղորդել, պատգարակ, մարդ, նյարդ, սթափվել, թատերական, Նվարդ, որդ (ճիճու), որթ (խաղողի վազ), որդի, վարդ, Վարդան, վարդապետ, շքերթ, Վարդգես, վրդովել, օդ, օրիորդ, գնորդ, ժողովուրդ խրտվիլակ, ընդամենը, ընդհակառակը, փարթամ, ընդհանուր, ընդունակ, ընդունել, ընդարմանալ։

Վարժություն 9։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով ձ, ծ կամ ց։

Արձակուրդ, ասացվածք, ընդարձակ, ատաղծագործ, գլուխկոնծի, համարձակ, բարձ, բարձել, թխվածք, բարձր, խցկել, առանցք, դաղձ, դարձ, կցկտուր, դեղձ, դեղձանիկ, հանդիպակաց, դերձակ, դերձան, խուրց, ձվածեղ, հանդերձ, հինավուրց, լպրծուն, հարձակվել, համբարձվել, Համբարձում, փայծաղ, որձ, վարձ, ուրց, փորձ, որձկալ, օձ, օձիք։

1.Ինչպե՞ս ես պատկերացնում դասավանդողի և սովորողի լավագույն հարաբերությունները:

Ե՛վ ուսուցիչները, և՛ աշակերտները պետք է հարգեն միմիյանց

2.Ինչպե՞ս ես պատկերացնում դասընկերների լավագույն հարաբերությունները: նորմալ իմ ընկերներ շատ լավն են։

3.Ո՞ւմ ես մեղադրում հնարավոր լարված իրադրության դեպքում:

Ես աշակերտների եւ ուսիսցիչների լավագույն հարաբերությունները պատկերացնում եմ հետեւյալ կերպ նախ, երբ ուսուցիչը նկատողություն է անում աշակերտին, ապա աշակերտը չպետք է պատասխանի ուսուցչին քանի որ եթե նա տարիքով փոքր է եւ ուսուցիչը նրան գիտելիք  է տալիս այդ իսկ պատճառով նա պետք է հարգի այն մարդուն ով իրեն գիտելիք է մատուցում: Սակայն այդ ամենի հետ մեկ տեղ պետք է հարգանքով մոտենա աշակերտներին, կան ուսուցիչներ որոնք չեն գնահատում այդ սերն ու հարգանքը:

4.Ի՞նչ կարծիք ունես քո մասին: Հաճա՞խ ես ինքդ քեզ մեղադրում: ոչ ես չեմ մեղադրում ինձ

5.Ինչպիսի՞ ուսուցիչ կցանկանայիր լինել: սպոռտային

6.Տանը, կյանքում ովքե՞ր են քո ուսուցիչները: ես և Հայրիկս

Կատարում ենք լեզվական առաջադրանքները:
Սխալ կամ ոչ տեղին գործածված բառերը գտի՛ր և փոխարինի՛ր հարմար հոմանիշներով:
Մատիտներիդ մեջ կապույտի բոլոր գույները կա՞ն:

Մատիտներիդ մեջ կապույտի բոլոր երանգները կա՞ն:

Ծանոթիս այդպես էլ չգտա թանձր բազմության մեջ:

Ծանոթիս այդպես էլ չգտա խիտ բազմության մեջ:

Ընկերները երկու օր առաջ էին մաքառել ու հաշտվելու փորձեր էին անում:

Ընկերները երկու օր առաջ էին կռվել ու հաշտվելու փորձեր էին անում:

Բերրի խոստումներ տվեց ու գնաց:

Առատ խոստումներ տվեց ու գնաց:

2.Ավելորդ բառերը գտի՛ր և նախադասություններից հանի՛ր:

Էլի դարձյալ այդ մասի՞ն ես խոսում:
Դարձյալ այդ մասի՞ն ես խոսում:

Ամբողջ ճանապարհը ոտքով քայլեցի:

Դու արդեն հե՞տ ես վերադարձել:
Դու հե՞տ ես վերադարձել :

Կարմիր գույնի շատ ծաղիկներ հավաքեցինք:
Կարմիր գույնի ծաղիկներ հավաքեցինք

Կրկին անգամ ասում եմ քեզ:
Կրկին ասում եմ քեզ:

Նախ առաջին հերթին այս գործը պիտի լինի:
Առաջին հերթին այս գործը պիտի լինի:

Քեզ մի հատ մարդ էր հարցնում:
Քեզ մարդ էր հարցնում:

Կարելի՞ է մի հատ զանգել:
Կարելի՞ է զանգել:

Ուրիշ այլ մարդիկ ավելի լավ կհասկանային:
Ուրիշ մարդիկ ավելի լավ կհասկանային:

ԱՐԱ ԳԵՂԵՑԻԿ ԵՒ ՇԱՄԻՐԱ
ara-gexecik-shamiram
Հայոց արքա Արամի մահից հետո Հայաստանի խնամակալությունը անցնում է նրա որդուն՝ Արա Գեղեցիկին։ Ասորեստանում այդ ժամանակ թագավորում է Նինոս արքան, որը բարձր շնորհների է արժանացնում Արային, ինչպես որ ժամանակին՝ նրա հորը: Սակայն Նինոսի կինը՝ Շամիրամը, վաղուց ի վեր լսած լինելով Արայի գեղեցկության մասին, ողջ հոգով տենչում է տեսնել նրան, և սակայն ամուսնու ահից չի համարձակվում անել դա։

Երբ Նինոսը վախճանվում է, գալիս է Շամիրամի նվիրական իղձն իրագործելու ժամանակը: Ասորեստանի թագուհին բանբերներ է ուղարկում Արա Գեղեցիկի մոտ ճոխ ընծաներով, բազում աղերսանքներով ու խոստումներով՝ նպատակ ունենալով համոզել Արային այցելել Նինվե և այստեղ ամուսնանալ իր հետ և բոլորի վրա թագավորել կամ էլ հագուրդ տալ իր փափագին և մեծամեծ ընծաներով ու խաղաղությամբ վերադառնալ Հայոց աշխարհ։ Շամիրամի սուրհանդակները գալիս են Հայաստան, սակայն Արան իսկույն մերժում է նրանց։ Շամիրամը մի քանի անգամ էլ փորձում է գործը գլուխ բերել հորդորներով ու աղաչանքներով, սակայն անարդյունք։

Սաստիկ զայրացած Շամիրամը դադարեցնում է աղերսների ու համոզումների մարտավարությունը, զորք է հավաքում և շարժվում է Հայոց աշխարհ՝ Արայի դեմ պատերազմելու։

Շամիրամը գալիս է Արայի դաշտը, որ հետագայում հայ թագավորի անունով կոչվում է Այրարատ։ Նախքան ճակատամարտը Շամիրամը պատվիրում է իր զորապետներին խնայել ու ողջ պահել Արային։ Սակայն կռվում Արայի զորքը կոտորվում է, իսկ Արան՝ ընկնում ռազմի դաշտում։ Հաղթանակից հետո Շամիրամ թագուհին կռվի դաշտ է ուղարկում իր կատարածուներին՝ դիակների մեջ գտնելու իր տենչալի Արային։ Հայ թագավորին գտնում են մի խումբ քաջամարտիկների մեջ սպանված։ Շամիրամը հրամայում է Արայի դին դնել ապա-րանքի վերնատանը։

Իսկ երբ գրգռված հայոց զորքը պատրաստվում է նորից մարտնչել Շամիրամի դեմ Արայի մահվան վրեժն առնելու համար, Շամիրամն ասում է նրանց, որ հրամայել է իր աստվածներին լիզել նրա վերքերը և հարություն տալ թագավորին: Երբ դիակն սկսում է քայքայվել, Ասորեստանի թագուհին գաղտնի թաղում է Արային, իր փեսացուներից մեկին է տալիս Արայի հանդերձանքը և լուր է տարածում, թե արալեզները հարություն են տվել նրան։

Շամիրամը արձան է կանգնեցնում Արային «հարություն տվող» աստվածների պատվին և առատ զոհաբերություններ է մատուցում նրանց։ Արայի հարության լուրը տարածելով Հայոց աշխարհում և բոլորին համոզելով՝ Շամիրամը հանդարտեցնում է ժոդովրդի խռովքը։


Վ. Սուրենյանց «Շամիրամը Արա Գեղեցիկի դիակի մոտ»




Առաջադրանքներ

Ի՞նչ հատկանիշներով կբնութագրես Արային: Իսկ ինչպիսի՞ն էր Շամիրամը:
Արան բարի և խիզախ էր իսկ Շամիրամը հոգատար էր Արայի նկատմամբ և ամեն ձև ուզում էր օգնել Արա գեղեցիկ — իմ։

Գուշակել, թե մգեցված բառերը ինչ ընդհանուր յուրահատկություն ունեն:
Բարձր, սպանված, գրգռված, մարտնչել, աշխարհում, ժոդովրդի:

Ի՞նչ նոր վերնագիր կտայիր առասպելին:
Խիզախը և Հոգատարը

Դու ինչպե՞ս կավարտեիր առասպելը:
Կավարտեի ընենց որ Շամիրամը լիներ Արաի նման։

Ի՞նչ թեմաների մասին մտածեցիր առասպելը կարդալիս:
Այս ավանդազրույցը երկու տարբեր բնավորություններով հերոսների մասին է։

Ինչպես եմ պատմել առասպելը

Արա Գեղեցիկի հակապատկերն է Շամիրամը։ Նա ցանկասեր էր, բռնակալ և Արայի հանդեպ ոչ թե սեր էր տածում, այլ տիրանալու տենչ։
Այս ավանդավեպը շարունակում է մյուսների հայրենասիրական և ազատասիրական գաղափարը։ Արան հետևելով Հայկ Նահապետի օրինակին, գերադասում է մեռնել, քան թե դավաճանել տուն ու հայրենիք։

Քաջքերը հետաքրքիր արարածներ են, երբեմն չար, երբեմն բարի, օգնող: Արտաշեսի և Արտավազդի մասին առասպելի մեջ Արտաշեսի անեծքով նրանք բռնում են Արտավազդին և շղթայում Մասիսի քարանձավում:
Քաջքերի կերպարներն են հիշեցնում կիկլոպները (միաչքանի հրեշները, որոնք սնվում էին մարդկանցով), գոբլինները, տրոլլները և այլն:
Կա նաև կարծիք, որ քաջքերը գրավում էին մարդկանց հոգիները և տանջում նրան: