Բայի խոնարհումը, 29.11.2024

1. Գրել, կարդալ, վախենալ, գողանալ, թռչել, տեսնել, թաքցնել, հասնել, թռցնել, հասցնել, կոտրատել, սիրվել բայերը խոնարհի՛ր սահմանական եղանակի անկատար ներկա, անկատար անցյալ, ապակատար ներկա, ապակատար անցյալ, վաղակատար ներկա, վաղակատար անցյալ և անցյալ կատարյալ ժամանակաձևերով:

2. Յուրաքանչյուր բայի մեկ ձևով գործածի՛ր նախադասության մեջ:

Проверка знаний (на уроке)

Вставьте пропущенные буквы и раскройте скобки.

Леса в Мещере разбойничьи и глухие. Хорошо идти весь день по этим лесам. Пробраться сквозь заросли кустов по дорогам к дальнему озеру.

Путь в лесах — это километры тишины, безветрия.

Я люблю лесные сумерки, когда из мхов тянет сыростью, в траве горят светлячки.

Закат тяжело пылает на кронах деревьев, золотив их стариной позолотой. Последний луч солнца ещё касается их верхушек, а у подножия сосен уже темно и глухо. Бесшумно летают и словно заглядывают в лицо летучие мыши. На западе ещё тлеет зорька, в зарослях волчьих ягод кричит выпь.

Вот и озеро. Здесь под берёзой расположились знакомые рыбаки. Их лиц я не вижу из-за дыма костра, который то разгорается, то гаснет.

Выделите грамматические основы предложений.

  1. Заспались рыбаки (подлежащее — “рыбаки”, сказуемое — “заспались”), рассолодели (сказуемое), перестали шутить (сказуемое).
  2. Кедровка перестала кричать (подлежащее — “Кедровка”, сказуемое — “перестала кричать”), ощипалась (сказуемое), задрала голову (сказуемое), понеслось (сказуемое).
  3. Шёл пар и запах (подлежащее — “пар и запах”, сказуемое — “шёл”), глухарь упрел (подлежащее — “глухарь”, сказуемое — “упрел”).
  4. Облака ложились (подлежащее — “облака”, сказуемое — “ложились”), она растворялась (подлежащее — “она”, сказуемое — “растворялась”).
  5. Васютка выбрал (подлежащее — “Васютка”, сказуемое — “выбрал”), натаскал (сказуемое), развёл огонь (сказуемое).

Раскройте скобки (напишите НЕ со словами слитно или отдельно).

  1. Нерушимая клятва
  2. Бормотал что-то невнятное
  3. Недлинный рассказ
  4. Неправильный вывод
  5. Не должен унывать
  6. Путь не близок, а далёк
  7. Далеко не лёгкая задача
  8. Недоступная территория
  9. Непреложное правило
  10. Невежливое обращение
  11. Неподкупная совесть
  12. Необъятные просторы
  13. Неугомонный характер
  14. Ветер не восточный
  15. Незнакомый человек

Допишите слова.

  1. Смажьте замок
  2. Поджечь хворост
  3. Увлеклись игрой с детьми
  4. Нарежьте аккуратно
  5. Испечь калач
  6. Спрячьте деньги
  7. Намажьте маслом
  8. Отрежьте хлеб
  9. Запрягите лошадь
  10. Печь пироги
  11. Больно обжечься
  12. Режьте аккуратнее
  13. Увлеклись чтением
  14. Отвлеките от занятий
  15. Смажьте петли

Прочитайте текст и выполните задания.

Тысячи книг написаны во все века об искусстве ораторов и лекторов. Не стоит здесь повторять все, что известно об ораторском искусстве. Скажу лишь одно, самое простое: чтобы выступление было интересным, выступающему самому должно быть интересно выступать, ему должно быть интересно изложить свою точку зрения, убедить в ней, материал лекции должен быть для него самого привлекательным, в какой-то мере удивительным. Выступающий сам должен быть заинтересован в предмете своего выступления и суметь передать этот интерес слушателям – заставить их почувствовать заинтересованность выступающего. Только тогда будет его интересно слушать.

И еще: в выступлении не должно быть несколько равноправных мыслей, идей. Во всяком выступлении должна быть одна доминирующая идея, одна мысль, которой подчиняются другие. Тогда выступление не только заинтересует, но и запомнится.

А по существу, всегда выступайте с добрых позиций. Даже выступление против какой-либо идеи, мысли стремитесь построить как поддержку того положительного, что есть в выражениях спорящего с вами. Общественное выступление всегда должно быть с общественных позиций. (12)Тогда оно встретит сочувствие.


1.Основная мысль текста:
Основная мысль текста заключается в том, что успешное выступление должно быть интересным как для выступающего, так и для слушателей, при этом оно должно быть построено вокруг одной доминирующей идеи, и важно представлять свои мысли с общественных позиций, чтобы вызвать сочувствие у аудитории.

2.План текста:

1.Важность интереса выступающего в успешном выступлении.

2.Необходимость одной доминирующей идеи в выступлении.

3.Как строить выступление с общественных позиций для сочувствия слушателей.

3.Как заинтересовать слушателей своим выступлением?
Чтобы заинтересовать слушателей, выступающий должен сам быть заинтересован в своем материале, его идея должна быть ему увлекательной и удивительной. Он должен суметь передать этот интерес слушателям и заставить их почувствовать его увлеченность темой.

4.Лексическое значение слова «встретит» из предложения 12:
В контексте предложения слово «встретит» означает «будет воспринято» или «получит» — в данном случае речь идет о том, что общественное выступление, построенное с общественных позиций, будет воспринято с сочувствием.

Exercise on Passive Voice – Simple Present

Complete the sentences (Active or Passive Voice). Use Simple Present.

  1. He sells cars. (Active voice)
  2. The blue car is sold. (Passive voice)
  3. In summer, more ice-cream is eaten than in winter. (Passive voice)
  4. She calls her grandparents every Friday. (Active voice)
  5. The letters are typed. (Passive voice)
  6. He takes his medicine every day. (Active voice)
  7. Jane is not taken to school by her father. (Passive voice)
  8. We go to school by bus. (Active voice)
  9. She does not work for a bank. (Active voice)
  10. Milk is kept in the refrigerator. (Passive voice)

Rewrite the sentences in passive voice.

  1. The door is opened by him.
  2. The table is set by us.
  3. A lot of money is paid by her.
  4. A picture is drawn by me.
  5. Blue shoes are worn by them.
  6. You are not helped by them.
  7. The book is not opened by him.
  8. The letter is not written by you.
  9. Are you picked up by your mum?
  10. Is the thief caught by the police officer?

Պարապմունք 21

Թեմա՝ Հանրահաշվական կոտորակների գումարումն ու հանումը

Հավասար հայտարարներով կոտորակների գումարման և հանման ժամանակ՝ գումարվում կամ հանվում են նրանց համարիչները, իսկ հայտարարները մնում են անփոփոխ:

Նույն կանոնով գումարվում և հանվում են հավասար հայտարարներով հանրահաշվական կոտորակները՝

  • հանրահաշվական կոտորակների գումարման ժամանակ, համարիչները գումարվում են, իսկ հայտարարները մնում են անփոփոխ՝
teo5_2.PNG
  • հանրահաշվական կոտորակների հանման ժամանակ, համարիչները հանվում են, իսկ հայտարարները մնում են անփոփոխ՝
teo5_3.PNG

Նույն կանոնով կարելի է գումարել կամ հանել հավասար հայտարարներով մի քանի կոտորակներ՝ 

teo5_4.PNG

Եթե կոտորակների հայտարարները հակադիր արտահայտություններ են, ապա դրանց գումարելու կամ հանելու համար պետք է սկզբում կիրառել հանրահաշվական կոտորակների նշանների փոփոխման կանոնը,

ջջ.png

ապա գումարել կամ հանել հավասար հայտարարներով կոտորակները:

Դիտարկենք այն դեպքը, երբ հանրահաշվական կոտորակների հայտարարները իրարից տարբեր միանդամներ են, օրինակ այսպիսի՝ 

Այդպիսի հանրահաշվական կոտորակները գումարելու կամ հանելու համար պետք է՝

  •  գտնել ընդհանուր հայտարարը,
  •  որոշել յուրաքանչյուր կոտորակի լրացուցիչ արտադրիչը (ընդհանուր հայտարարի բերելիս),
  •  գումարել կամ հանել նոր կոտորակների համարիչները,
  •  հնարավորինս կրճատել ստացված կոտորակը:

Հարցեր և առաջադրանքներ։

1․ Ինչպե՞ս են գումարվում միևնույն հայտարարով հանրահաշվական կոտորակները։

Հանրահաշվական կոտորակների գումարման ժամանակ, համարիչները գումարվում են, իսկ հայտարարները մնում են անփոփոխ։

2․ Ինչպե՞ս են գումարվում հակադիր հայտարարներով հանրահաշվական կոտորակները։

Հանրահաշվական կոտորակների հանման ժամանակ, համարիչները հանվում են, իսկ հայտարարները մնում են անփոփոխ։

3․ Ինչպե՞ս են գումարվում տարբեր հայտարարներով հանրահաշվական կոտորակները։

Այդպիսի հանրահաշվական կոտորակները գումարելու կամ հանելու համար պետք է՝

  •  գտնել ընդհանուր հայտարարը,
  •  որոշել յուրաքանչյուր կոտորակի լրացուցիչ արտադրիչը (ընդհանուր հայտարարի բերելիս),
  •  գումարել կամ հանել նոր կոտորակների համարիչները,
  •  հնարավորինս կրճատել ստացված կոտորակը:

4․ Կատարել գործողությունները․

ա)x+y/3
բ)a-b/7
գ)2x-3y/5
դ)2m-2/m+n
ե)-x-9/x-3
զ)8p-8/p+1

5․ Կատարել գործողությունները․

ա)x/2
բ)3a-1/3
գ)2a+b/5
դ)2y-x/7

6․Կատարել գործողությունները․

ա)-1
բ) 2/x-y
գ)5a/a-b
դ) 5m-5/n-m
ե)3p+4q/p-2q
զ)10a+2b/1-a

7․ Պարզեցրել արտահայտությունը․

ա)3/a
բ)a+3/x
գ)-a/b
դ)5m+3n/4
ե)4x/4
զ)4a/8

8․ Կատարել գործողությունները․

ա)8/a+b
բ)1/x-1
գ)6/a+b
դ)2m-2/m+n
ե) -x-9/x-3
զ) 8p-8/p+1

9․ Ձևափոխել հանրահաշվական կոտորակի.

ա)2a+3b/6
բ)x-2y/4
գ)10m-12/15
դ)20m+6n/15
ե)17p/12
զ)3a2-8a/12
է) 74x2/15
ը)54xy-35xy2/63

Նոյեմբերի 18-22

1.Բնութագրեք Վրաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Վրաստանը գտնվում է Կովկասում, Եվրոպայի և Ասիայի սահմանագծում, հարավում սահմանակցում է Թուրքիայի և Հայաստանի, արևելքում՝ Ադրբեջանին, իսկ հյուսիսում՝ Ռուսաստանի Դաշնությանը, իսկ նրա արևմտյան սահմանը անցնում է Հավլածանի ծովից:

2.Գնահատեք Սև ծովի դերը Վրաստանի կյանքում։

Սև ծովը կարևոր դեր է խաղում Վրաստանի տնտեսությունում, քանի որ ապահովում է երկիրն առևտրի ու տրանսպորտի համար ռազմավարական նավարկելի ճանապարհներ, խթանում է զբոսաշրջությունը, ինչպես նաև հանդիսանում է բնական ռեսուրսների (մասնավորապես՝ ձուկ) աղբյուր։

3.Որո՞նք են Վաստանի զարգացման նախադրյալները:

Վրաստանի զարգացման նախադրյալները ներառում են նրա ռազմավարական աշխարհագրական դիրքը, զարգացած գյուղատնտեսությունը, հարուստ մշակութային ժառանգությունը, ինչպես նաև խոշոր առևտրային ճանապարհների վրա գտնվելու հնարավորությունները՝ միաժամանակ պետության տնտեսական կառուցվածքի բարեփոխումների և միջազգային կապերի ընդլայնման շնորհիվ։

4.Պատմի՛ր Վրաստանի բնակչության և կլիմայի մասին:

Վրաստանի բնակչությունը բազմազգ է, որում գերակշռո սլավոնական, վրացական, հայ և այլ էթնիկական խմբեր են, իսկ կլիման բազմազան է՝ ավելի խոնավ սուբթրոպիկայից մինչև չոր և մերձարևադարձային շրջաններ, ինչը ազդում է երկրի գյուղատնտեսության և բնապահպանական համակարգերի վրա։

5.Գնահատեք հայ-վրացական հարաբերությունները, ի՞նչ ազդեցություն կարող են ունենալ ՀՀ-ի համար։

Հայ-վրացական հարաբերությունները պատմականորեն լավ neighborly են եղել, հիմնված հին մշակութային, դիվանագիտական և տնտեսական կապերի վրա, և դրանք շարունակաբար կարևոր դեր են խաղում Հայաստանի համար՝ ապահովելով տարանցիկ առևտրի հնարավորություններ, անվտանգության համագործակցություն և տարածաշրջանային կայունություն, ինչի շնորհիվ Հայաստանը կարող է ընդլայնել իր միջազգային դիրքերն ու տնտեսական շահերը։

Արևելյան Եվրոպայի ընդհանուր բնութագիրը

1․ Ներկայացնե՜լ Արևելյան Եվրոպայի աշխարհագրական դիրքի առանձնահատկությունները։

Արևելյան Եվրոպայի աշխարհագրական դիրքը բնութագրվում է այնպիսի առանձնահատկություններով, որոնք ընդգրկում են Եվրոպայի արևելյան մասում գտնվելու, Արևմտյան Եվրոպայից սահմանակից լինելու, հյուսիսում՝ Բալթիկ ծովից, հարավում՝ Կովկասից և Մերձարևադարձային տարածաշրջանից, իսկ արևելքում՝ Ռուսաստանից սահմանագծվելու առանձնահատկությունները։

2.Պատմի՛ր Արևելյան Եվրոպայի բնակչության մասին:

Արևելյան Եվրոպայի բնակչությունը բազմազգ է, որտեղ ապրում են տարբեր էթնիկական խմբեր, այդ թվում՝ սլավոնական, բալթյան, սեմիտական և թուրքական ծագում ունեցող ժողովուրդներ, իսկ լեզվաբառային ու մշակութային բազմազանությունը մեծ դեր է խաղում տարածաշրջանի սոցիալական և քաղաքական կյանքում։

3. Ի՞նչ գիտես Արևելյան Եվրոպայի տնտեսության մասին:

Արևելյան Եվրոպայի տնտեսությունը տատանվում է զարգացած և զարգացող երկրների միջև, որտեղ որոշ պետություններ (օրինակ՝ Չեխիան, Հունգարիան) ունեն լավ զարգացած արդյունաբերություն և սպասարկման ոլորտներ, իսկ մյուսները (ինչպես Ուկրաինան կամ Բուլղարիան) դեռ շարունակաբար պայքարում են տնտեսական զարգացման համար՝ կախված բնական ռեսուրսներից և գյուղատնտեսությունից։

Ընտանիք, ազգ, մշակույթ

Բացատրել ընտանիքի նշանակությունը հասարակության մեջ

Ընտանիքը հասարակության հիմքն է, քանի որ այն ապահովում է արժեքներ, մշակույթ և սոցիալական կապեր, որոնք նպաստում են կայուն ու առողջ համայնքի ձևավորմանը։

Ի՞նչ է անհրաժեշտ ընտանիքի ամրության ու կայունության համար,ինչն է ընտանիքում միավորում մարդկանց

Ընտանիքի ամրության և կայունության համար անհրաժեշտ են փոխադարձ հարգանք, սիրո և վստահության հիման վրա կառուցված հարաբերություններ, ինչպես նաև համատեղ նպատակներ ու աջակցություն, ինչը միավորում է ընտանիքի անդամներին։

Որո՞նք են մեծ և փոքր ընտանիքների առավելություններն ու թերությունները

Մեծ ընտանիքների առավելությունը նրանում է, որ դրանք կարող են ապահովել ավելի շատ աջակցություն, զգացումական կապեր ու համագործակցություն, մինչդեռ փոքր ընտանիքներում առավելությունն այն է, որ ավելի քիչ են սոցիալական և ֆինանսական խնդիրները, բայց դրանց թերությունը կարող է լինել մեկուսացվածություն և զգալի ռեսուրսների պակաս։

Ի՞նչն է նյութական արժեք և ինչը՝ հոգևոր:

Նյութական արժեքները վերաբերում են ֆիզիկական իրերի և ռեսուրսների, որոնք ունեն օգտագործողական կամ ֆինանսական արժեք, ինչպես օրինակ՝ տան գույքը կամ փողը, իսկ հոգևոր արժեքները առնչվում են մարդու ներքին աշխարհին, վստահությանը, բարոյականությանը, արվեստին ու հավատքներին, որոնք ձևավորում են մարդկային հարաբերությունները և հոգևոր բարեկեցությունը։

Что значит быть себастийцем?

Быть себастийцем — это термин, который может использоваться в разных контекстах, и значение будет зависеть от ситуации. В общем, “себастиец” или “себастийство” может астысоциироваться с определённой преданностью или приверженностью чему-то (например, к культу личности или какой-то идеологии), но без стандартных “основных” значений — то есть, без прямых ссылок на исторические или религиозные контексты. В более метафорическом смысле, это может означать человека, который следует какой-то необычной, возможно даже эзотерической, системе ценностей или верований, ориентируясь не столько на традиционные пути, сколько на собственную уникальную интерпретацию мира.
Быть Себастийцем может тожо означает постоянно учиться, получать новые навыки, иметь возможность путешествовать, общаться, быть свободным в общениях. Себастийцы обладают всеми иновациями, которыми сегодня руководствуются развитые страны XXI века. Себастийцы знакомы с армянскими традициями и ритуалами, с армянской культурой. Быть Себастийцем означает быть творческим человеком.

Պարապմունք 20

Թեմա՝ Հանրահաշվական կոտորակները ընդհանուր հայտարարի բերելը:

Օգտվելով կոտորակի հիմնական հատկությունից՝ ցանկացած երկու    կոտորակները կարելի է բերել ընդհանուր հայտարարի։ Ընդ որում որպես ընդհանուր հայտարար միշտ կարելի է վերցնել տրված կոտորակների հայտարարարների արտադրյալը՝ A/B=AxD/BxD, C/D= CxB/DxB:

Օրինակ 1/x-1 1/ x+1 կոտորակներն ունեն (x-1)(x+1) = x2-1 ընդհնուր հայտարարը, ուստի 1/x-1=1(x+1)/(x-1)(x+1)= x+1/x2-1; 1/x+1= 1(x-1)/(x+1)(x-1)=x-1/x2-1:

1.Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի`

ա) 2 — x
բ) 5 + x
գ) x — 1
դ) 3( x + 2)
ե) 2( x — 4)
զ) 2( 5 — x)

2.Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի`

ա) x( 3 — 2 )
բ) (x — 2)(x + 2)
գ) 6(x + 2)
դ) (x -3)(x + 3)

3.Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի`

ա) 3x( x + 4)
բ)2(x — 5)(5 + x)
գ)4 — x2
դ) (x -3)2 (x + 3)

4.Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի`

ա) 5(x + 2)2
բ) x3 — 8
գ) x3 — 27
դ) (x -3)2

Պարապմունք 19

Թեմա՝ «Հանրահաշվական կտորակներ և նրանց հատկությունները» թեմայի ամրապնդում։

Առաջադրանքներ։

1․ Կրճատել կոտորակները․

1. 1/2
2. 2/3
3. 9/42
4. 64/231
5. a/3
6. 2/3b
7. x-2
8. 2mn/3
9. 2b2/3a2
10. 6x2/7yz

2․ Կրճատել կոտորակները․

1. xy / 2ax
2. 1
3. 2/5 = 0.4
4. 3/6 = 0.5
5.(x-y)2/4xy
6.5m/7n(a-b)
7. p/2q
8.4(a+b)/9

3․ Կրճատել կոտորակները․

1. -1
2. -2/3
3. -2n
4. 3a2/7

4․ Կրճատել կոտորակները․

1.0.5(x+y)
2.a+b/2a
3.m-n/2mn
4.2ab/a-b
5.a-b/2(a+b)
6.2(x+y)/x-y