Անորոշ դերբայ-ել,ալ-երգել, խաղալ
Ենթակայական դերբայ- ող, ացող-երգող, խաղացող
Հարակատար դերբայ-ած, ացած-երգած, խաղացած
Համակատար դերբայ-իս /ելիս, ալիս/- երգելիս, խաղալիս
Սրանք հայերենի անկախ դերբայներն են։ Անկախ են կոչվում, որովհետև գործածվում են նախադասության մեջ ինքնուրույն՝ առանց օժանդակ բայի։
1․Կազմիր հետևյալ բայերի անորոշ, ենթակայական, հարակատար և համակատար դերբայները՝
սիրել-սիրող,սիրած,սիրելիս
գրել-գրող,գրած,գրելիս
կարդալ-կարդացող,կարդացած,կարդալիս
գնալ-գնացող,գնացած,գնալիս
փախչել-փախչող,փախած,փախչելիս
գտնել-գտնող,գտած,գտնելիս
մոտենալ-մոտեցող,մոտեցած,մոտենալիս
հարստանալ-հարստացող,հարստացած,հարստանալիս
թռչել- թռչող, թռած, թռչելիս
վախեցնել- վախեցնող, վախեցրած, վախեցնելիս
հանգչել- հանգչող, հանգած, հանգչելիս
եռացնել- եռացնող, եռացրած, եռացնելիս
եռալ- եռացող, եռացած, եռալիս
սիրվել- սիրվող, սիրված, սիրվելիս
գտնվել- գտնվող, գտնված, գտնվելիս
թռչկոտել- թռչկոտող, թռչկոտած, թռչկոտելիս
կտրատել- կտրատող, կտրատած, կտրատելիս
2․ Բակունցի Լառ- Մարգարը պատմվածքից դուրս գրիր անկախ դերբայները, որոշի՛ր խոնարհման տիպը /ա,ե/։
տեսնել-ե խոնարհում
անցնել-ե խոնարհում
զարկվել-ե խոնարհում
խաբել-ե խոնարհում
գցել-ե խոնարհում
վարձել-ե խոնարհում
կապել-ե խոնարհում
անցյալ-ա խոնարհում
գողանալ-ա խոնարհում
3․ Առաջին վարժության բայերից ընտրիր հինգը, դրանց անորոշ, ենթակայական, հարակատար և համակատար դերբայներով կազմիր նախադասություններ։
Եռացող ջուրը թափվում էր կաթսայից։
Գիշերը երեխան վախեցած լաց էր լինում։
Թռչելիս ագռավը խփնվեց ծառի և ցած ընկավ։
Ամեն առավոտ դպրոց գնալիս ես հանդիպում եմ իմ ընկերոջը։
Հնագետները կարողացան գտնել հին վազ, որին ավելի էր քան 100 տարի։
Մարկ Հարությունյանի բլոգ 